مردم از چرم برای تولید لباس، ظروف، حمل کالاهای خشک و مایعات، بند، زین، کفش و بسیاری از محصولات دیگر برای مدت زمان طولانی استفاده کرده اند. چرم میتواند از هر نوع پوستی ساخته شود. با این حال، برخی از انواع پوست برای هدفی خاص مناسبتر هستند. به عنوان مثال، پوست گاومیش برای ساخت زین بهتر از کفش میباشد زیرا بسیار ضخیم و سخت است. بیشترین استفاده در صنعت چرم از پوست گاو و گوسفند یا گوزن است.
برای اینکه چرم نرم و قابل انعطاف برای استفاده شود، باید فرآیند دباغی روی آن انجام شود. فرایند دباغی هزاران سال است که در صنعت چرم مورد استفاده است. هنگام خرید کالاهای چرمی، بهتر است که بدانید چرم چگونه تهیه شده است. این امر خصوصاً در مورد افرادی که به مواد شیمیایی بسیار حساس هستند بسیار صدق میکند. چرم معمولاً به دو روش دباغی میشود. یکی دباغی کروم، و دیگری دباغی گیاهی. در این مقاله ، این دو روش را با یکدیگر مقایسه خواهیم کرد.
چرا چرم دباغی شده
دلیل دباغی کردن چرم تغییر پوست یا پنهان کردن ساختار پروتئین است. دباغی فرآیند پوسیدگی را متوقف میکند. پس از اتمام دباغی، میتوان از چرم برای ایجاد طیف گستردهای از کالاهای چرمی استفاده کرد. پوست حیوانات اهلی به طور کلی بهترین چرم را تولید میکند. اولین قدم در دباغی خشک کردن یا نمک دادن آن است. به دنبال آن، گوشت و موهای زائد از بین میروند. قبل از دباغی، پوست باید شسته و یا آهکی شود.
دباغی چرم به وسیله ی کروم
وقتی از دباغی کروم استفاده میشود، چرم در محلول حاوی فلز کروم قرار میگیرد. امروزه بسیاری از پوست حیوانات با این روش دباغی میشود. یک نکته خوب در مورد دباغی شدن به وسیله کروم تولید چرم بسیار مقاوم در برابر آب است. در همان زمان، چرم نرم میشود و میتوان آن را با طیف گسترده ای از رنگ ها، رنگ آمیزی کرد. روند دباغی چرم با کروم چرمی را تولید میکند که گرما را بیشتر نگه میدارد.
مشکلات دباغی کردن به وسیله ی کروم
از طرف دیگر، این نوع فرآیند دباغی منافذ چرم را مسدود میکند و امکان تنفس را از آن میگیرد. همانطور که گفتیم، افرادی که به مواد شیمیایی حساسیت دارند ممکن است با چرم دباغی شده توسط کروم مشکل داشته باشند. علاوه بر این، مواد شیمیایی مورد استفاده در دباغی کروم برای محیط زیست مضر است.
نکتهی مثبت دباغی چرم به روش گیاهی
دباغی گیاهی یک روش سنتی است که از مواد و محصولات طبیعی استفاده میکند. این روزها دباغیهای زیادی وجود ندارد که از فرآیند دباغی گیاهی به طور کامل استفاده کنند. با استفاده از این روش پوستها در مایعات گیاهی خیسانده میشوند. این فرایند زمانبر است زیرا باید به خوبی مرطوب شود. چرم دباغی شده گیاهی معمولاً ضخیم است، اما انعطاف خود را حفظ میکند. در این نوع فرآیند دباغی از هیچ گونه ماده شیمیایی خطرناک و سرطان زایی استفاده نمیشود و برای محیط زیست بسیار کم خطرتر از دباغی از طریق کروم است.
نکتهی منفی دباغی گیاهی
چرم دباغی شده گیاهی کمی ظریفتر از چرم دباغی شده کرومی است. در برابر حرارت نیز مقاومت نمیکند و در صورت گرم شدن بیش از حد ممکن است ترک بخورد.
چرمهایی که از طریق دباغی گیاهی ایجاد میشوند از نظر ظاهری یکنواخت نیستند. این نوع چرم با استفاده از مواد طبیعی مانند پوست درختان کاج ، توس و بلوط رنگ آمیزی میشود. با استفاده از این روند طبیعی، هر تکه چرمدباغی شده به یک آیتم منحصر به فرد و خاص خود تبدیل می شود
کالاهای تولید شده از طریق دباغی گیاهی به دلیل طولانی بودن روند کار گران هستند.
آیا گزینه دیگری وجود دارد؟
یک فرآیند دیگر دباغی ترکیبی از دو روش دباغی گیاهی و کروم است. این فرایند طی دو مرحله با دباغی کروم آغاز میشود. پس از اتمام این فرآیند، چرم حاصل دوباره با استفاده از مایعات گیاهی دباغی میشود. چرم حاصل به دلیل دباغی شدن با کروم، با دوام و نرم است. همچنین به دلیل دباغی گیاهی انعطاف پذیر و ضخیم است. افرادی که حساسیت شیمیایی دارند در استفاده از این محصولات با مشکل کمتری مواجه میشوند چرا که دباغی گیاهی ممکن است به حذف برخی از مواد شیمیایی استفاده شده در فرآیند دباغی کروم کمک کند.